Jeżeli posiadamy nieznaczącą lub większą wadę wymowy, czeka nas tak zwana diagnoza logopedyczna. Jej celem jest ustalenie wpływu wady na przebieg procesu mowy oraz przyczyn leżących u jej źródła. Lekarz chce też ustalić jakie skutki wywołuje zaburzenie oraz w jakim stopniu rzutuje ono na codzienne funkcjonowanie danej osoby.
Jednym z etapów diagnozy logopedycznej jest wywiad. Jeżeli wada dotyczy dziecka, lekarz pyta o przebieg jego rozwoju. Chce ustalić, kiedy dziecko zaczęło mówić oraz wypowiadać pierwsze zdania. Ważnym aspektem wywiadu jest też ustalenie przebiegu chorób matki w ciąży lub wadach wymowy, które występowały w rodzinie. Kolejnym etapem diagnozy jest badanie mowy. W tym wypadku sprawdzane są dziecięce zdolności do formułowania wypowiedzi oraz zdań. Logopeda sprawdza umiejętności konstruowania przez dziecko sensownych i poprawnych gramatycznie wypowiedzi. Dzięki przeprowadzeniu testu specjalistycznego możliwe jest określenie ogólnego poziomu rozwoju mowy i dziecka. Kolejnymi etapami diagnozy logopedycznej jest badanie rozumienia słów oraz zdań, oraz badanie czytania i pisania. Lekarz specjalista chce dociec w tym wypadku czy wada wymowy dziecka ma znaczący wpływ na jego zdolności w poprawnym realizowaniu wymienionych procesów. Dzięki tej części diagnozy możemy dowiedzieć się, czy poziom wady wpływa na zdolności płynnego czytania przykładowych tekstów. Ostatnią częścią diagnozy są badania uzupełniające, na które składa się wiele etapów dobieranych indywidualnie przez lekarza logopedę. Może być to badanie płynności mowy lub słuchu fonematycznego. W razie potrzeby specjalista może zlecić wykonanie badania emisji głosu lub badanie kinestezji mowy (czucie ułożenia narządów mowy właściwego poszczególnym głoskom). Po przejściu wszystkich etapów diagnozy oraz szczegółowej obserwacji lekarz logopeda wystawia opinię końcową, biorącą pod uwagę wyniki wszystkich wykonanych badań.